Introductie
Waar bevindt de lumbale wervelkolom zich?
De lumbale regio van de wervelkolom, ook wel de lage rug genoemd, bestaat uit 5 vertebra (wervels) genaamd L1 tot L5. De lumbale wervelkolom is gelegen in het gebied tussen de borstwervelkolom (met de borstkas) en het heiligbeen (waaronder ook het staartbeen). De lumbale wervelkolom heeft een typische holle vorm die lordose wordt genoemd.
Spieren rondom de wervelkolom
Het gebied van de lage rug bevat grote spieren rondom de wervelkolom die het staan mede mogelijk maken en veel steun bieden. Deze spieren maken ook beweeglijkheid mogelijk ten opzichte van de borstwervelkolom die van nature veel stugger is. De spieren kunnen soms in een kramp of spasme terecht komen hetgeen een veel voorkomende oorzaak van lage rugklachten is (ook wel acute lumbago of spit genaamd).
Facetgewrichten
Buigingen en strekbewegingen in de onderrug
De vijf wervels van de lumbale wervelkolom zijn met elkaar aan de achterzijde verbonden door facetgewrichten. Deze laten buigingen en strekbewegingen in de onderrug toe maar ook rotatiebewegingen. De onderste twee segmenten (bewegende delen) van de onderrug liggen tussen L4-L5 en L5-S1 (eerst heiligbeenswervel) en dragen het grootste gewicht van de wervelkolom in zich en kennen de grootste beweeglijkheid waardoor dit gebied erg kwetsbaar is voor beschadigingen.
Tussenwervelschijven
Druk verzachten en steun geven
Tussen de wervels zitten de tussenwervelschijven. Deze verzachten de druk op de facetgewrichten aan de achterkant en geven steun aan de voorzijde van de wervelkolom. Tussenwervelschijven in dit gebied van de wervelkolom hebben de meeste kans om te slijten en hierbij uit te stulpen (hernia). De hernia vorming kan lage rugpijn of uitstralingspijn geven naar de benen en de voeten.
Ruggenmerg
Gelegen in het wervelkanaal
Het ruggenmerg loopt van de nek tot aan het facet TH12-L1 op de overgang tussen borst- en lumbale wervelkolom. Hieronder gaat deze verder als een paardenstaart met zenuwvezels (de cauda equina) en takken deze zenuwen af en lopen helemaal door naar onze benen en onderkant van de voet tot aan onze tenen.
Druk op de zenuwen
In sommige situaties ontstaat er vanuit de rug druk op deze zenuwen. Hierbij kan pijn ontstaan die we kunnen voelen tot in de benen hetgeen wij “radiculopathie” of “radiculair syndroom” noemen. Als er ineens een forse uitstulping van een hernia ontstaat en de gehele cauda equina onder druk komt te staan kan er een caudasyndroom ontstaan. Dit is een acute situatie waarin vaak het gevoel in de benen verstoord raakt maar ook dofheid in de schaamstreek en soms zelfs controle verlies van de blaasfunctie.
In dergelijke gevallen is er een spoedindicatie om de bron van deze druk direct weg te nemen met een (spoed)operatie.