In samenspraak met de chirurg heb je besloten om een operatie te ondergaan. De eerstvolgende stap voordat er een operatie kan worden gedaan is een gezondheidscheck, ook wel pre operatieve screening (POS) genoemd. Dit gebeurt op de POS poli. Tijdens dit consult zal een anesthesioloog of assistent van de anesthesioloog zo goed mogelijk de risico’s rondom een operatie proberen in te schatten. Van tevoren moet je een gezondheidsvragenlijst invullen, daarnaast wordt je bloeddruk gemeten en naar je longen geluisterd. Bij sommige patiënten die bijv. problemen aan het hart of longen hebben kan er een verhoogd risico rondom de algehele anesthesie (narcose) zijn. Dit proberen ze van tevoren zo goed mogelijk in te schatten zodat alle mogelijk risico’s die specifiek voor jou van toepassing zijn bekend zijn en waar mogelijk van tevoren al voorkomen/behandeld kunnen worden.
Akkoord van de anesthesioloog
Nadat de anesthesioloog akkoord heeft gegeven voor de algehele anesthesie kan er een operatiedatum worden gezocht. Via de operatie planning krijg je dit te weten. Op de dag van opname zal de verpleegkundige je eerst begeleiden naar je eenpersoonskamer. Daar heb je doorgaans rustig de tijd om je spullen uit te pakken. Vanaf de operatiekamers wordt de verpleegkundige gebeld wanneer je door hun naar het operatiekamer complex kan worden gebracht (de holding). Aldaar zal je een infuus krijgen en word je naar de operatiekamer gereden. Op de operatiekamer zijn de chirurg, anesthesioloog, anesthesiemedewerker en twee operatieassistentes aanwezig. Met iedereen aanwezig zal er eerst een time-out procedure worden gedaan. Dit is om zeker te weten dat alle neuzen dezelfde kant op staan. Bij deze belangrijke procedure worden zaken gecheckt zoals de identiteit van de patiënt, is de juiste ingreep afgesproken, zijn de juiste materialen aanwezig, zijn er bekende allergieën, etc. Nadat dit allemaal akkoord is bevonden zal de anesthesioloog ondersteund door de anesthesiemedewerker de pijnstilling en narcose middelen toedienen. Zodra je goed slaapt krijg je een buisje in de keel om je te kunnen beademen tijdens de narcose. Bij sommige operaties wordt er, afhankelijk van de tijdsduur, een blaaskatheter ingebracht. Nadat dit allemaal in orde is, zul je door het gehele team op de operatietafel op je buik worden gedraaid. Dan zal de chirurg allereerst met behulp van röntgenapparatuur de juiste plaats van de operatie bepalen. Van buiten kun je namelijk niet met 100% zekerheid het juiste niveau bepalen. En met niveau bedoelt men bijvoorbeeld tussen de 4e en 5e lendenwervel. De chirurg zal dit niveau aftekenen en daarna wordt de huid gedesinfecteerd en er worden steriele doeken op je rug geplakt.
De operatie
Vervolgens start de chirurg met opereren, afhankelijk van het type operatie duurt dit globaal 1 tot soms wel 3 of 4 uur. Wanneer tijdens de operatie blijkt dat het wondgebied erg bloederig is, laat de chirurg voor de zekerheid een drain achter. Een drain is een slangetje die in de wond achter blijft en dit slangetje voert eventueel overtollig bloed af. Meestal wordt deze drain de dag na de operatie weer verwijderd. Zo’n drain zorgt ervoor dat indien er teveel bloed ontstaat in het wondgebied na de operatie dit niet kan ophopen en voor stuwing kan zorgen. Ten eerste kan dit erg veel pijn geven en ten tweede duurt het dan langer voordat we erachter komen dat er teveel bloedverlies is. We noemen zo’n drain daarom ook wel eens een “verklikker”. Wanneer de wond gesloten is, word je weer op je rug in bed gelegd en zal de anesthesioloog je weer wakker laten worden.
Weer wakker worden
Na de operatie ga je naar de uitslaapkamer, ook wel recovery, genoemd. Daar mag je nog rustig verder wakker worden. Wanneer je voldoende wakker geworden bent en de pijn onder controle is, word je terug naar de afdeling gebracht. Afhankelijk van welk type rugoperatie je hebt ondergaan moet je 3 of 6 uur op je rug blijven liggen. Op deze manier zorgt de zwaartekracht ervoor dat de wond wordt dichtgedrukt en zo wordt de kans op een bloeding extra klein gemaakt.
Eenmaal op de afdeling aangekomen komt de fysiotherapeut langs om je te begeleiden bij het weer voor de eerste keer gaan staan en lopen.
De eerste dag na de operatie
De eerste dag na de operatie gebeurt er altijd veel, je krijgt bezoek van de chirurg, de physician assistant, er wordt zo nodig een röntgenfoto gemaakt, infuus wordt verwijderd, ook de eventuele drain en katheter wordt verwijderd, etc, etc. Afhankelijk van het type operatie en hoe het gaat na de operatie ga je die dag meestal rond een uur of 10 weer naar huis. Indien je een spondylodese operatie hebt ondergaan, ga je meestal de tweede dag na de operatie weer naar huis.
Vanuit de ziekenhuisapotheek worden de medicijnen gebracht die je mee naar huis krijgt.
Weer naar huis
Wanneer je naar huis gaat krijg je nog een heleboel instructies en papieren mee naar huis. Over het algemeen gaan patiënten met eigen vervoer weer naar huis. Wanneer je de bijrijder stoel zover mogelijk naar achteren doet, kom je in een soort half zittende/liggende positie en is de reis over het algemeen goed te doen.
De eerste periode thuis is het belangrijk dat je nog veel rust in bed, dit staat ook beschreven in het protocol dat je meekrijgt van de fysiotherapeut.
Onze ervaring leert dat de meeste patiënten met name de eerste 24-48 uur de meeste wondpijn ervaren, daarna wordt het vaak langzaam beter.
Qua dagelijkse verzorging kan je het meeste meteen al zelf, dus wassen en aankleden, toiletgang. Voor alleenstaande mensen is het prettig wanneer de bereiding van de avondmaaltijd dat dit geregeld wordt. Zo kan je bijvoorbeeld voorafgaande aan de operatie extra koken en dit invriezen, anderen eten laten brengen, maar er bestaan ook bedrijven en diensten die avondmaaltijden rondbrengen. Voor wat betreft de huishoudelijke taken is verstandig om dit in het begin door iemand anders te laten doen. Zeker taken zoals bijvoorbeeld boodschappen doen of stofzuigen zijn te zwaar voor de rug, zo kort na een operatie.
De eerste 6 weken staan vooral in het teken van lopen en liggen. Bukken, buigen en tillen raden we in de eerste 6 weken af om de rug niet teveel te belasten. Ook fietsen is een activiteit die we de eerste 6 weken afraden. De eerste periode is zitten vaak nog pijnlijk en moet dit langzaam opgebouwd worden. Om bij het te opereren gebied te kunnen komen worden namelijk spieren aan de kant geschoven. Deze moeten herstellen, onder andere om die reden mogen voorgaande activiteiten in de beginperiode nog niet worden ondernomen.